کاهش ذخیره تخمدان (Decreased ovarian reserve) یکی از علت های ناباروری زنان است. چنانچه ذخیره تخمدان کمتر از ۱ ng/ml باشد و در کنار آن اختلالات لوله رحمی و مشکلات اسپرم هم وجود داشته باشد هیچ گاه نمی‌توان باردار شد. پس اگر دچار کاهش ذخیره تخمدان هستید و قصد دارید در آینده باردار شوید بهتر است در زمان مناسبی تخمک‌های خود را فریز کنید. البته امروزه با مصرف برخی مکمل ها مثل مکمل DHEA می‌توانید کیفیت تخمک‌ها را افزایش دهید تا مشکلی برای باردار شدن شما وجود نداشته باشد.
کاهش ذخیره تخمدان چیست؟
هر نوزاد دختری با تعداد مشخصی تخمک متولد می‌شود که حدوداً بین ۱ تا ۲ میلیون است. اما این تخمک‌ها با افزایش سن از بین می‌روند و از تعداد آن‌ها کم می‌شود. به طوری که در هنگام بلوغ و شروع قاعدگی تعداد تخمک‌ها حدود ۴۰۰ هزار است و بعد از ۳۰ سالگی تعداد تخمک‌ها ۲۵ هزار می‌شود.
پس با شروع پریود تعداد تخمک‌ها به شدت کاهش می‌یابد که به این مشکل کاهش ذخیره تخمدان گفته می‌شود. البته فاکتورهای مهمی مثل سیگار کشیدن، درمان های تهاجمی، رژیم های نامناسب، برخی جراحی تخمدان و دلایل نامشخص دیگری موجب تشدید کاهش ذخیره تخمک‌ها و برخی بیماری های زنان می‌شود.
علائم کاهش ذخیره تخمدان
دقت کنید که این مشکل در دختران باکره و زنان متأهل هیچ علائمی ندارد. اما در بیشتر مواقع چرخه قاعدگی را کوتاه می‌کند و یا به تأخیر می‌اندازد. البته یکی از علامت اختصاصی این مشکل در زنان اختلال در بارداری و یا قطع شدن پریود است.
کاهش ذخیره تخمدان و بارداری
شما زمانی می‌توانید باردار شوید که ذخیره تخمدان‌هایتان خیلی کم نباشد. در واقع هر چقدر که اندازه تخمدان‌هایتان بزرگ‌تر باشد به معنی این است که تخمدان‌های بدنتان تعداد بیشتری تخمک در خود نگهداری می‌کنند. اصولاً ذخیره تخمدان‌ها بین ۱/۵ الی ۴ ng/ml هستند ولی اگر ذخیره تخمدان شما طی آزمایشات گوناگون نشان دهد که کمتر از ۱ ng/ml است مطمئناً میزان باروری شما کاهش می‌یابد.
کاهش ذخیره تخمدان و یائسگی
به طور کلی با افزایش سن در خانم‌ها میزان ذخیره تخمدان‌ها بسیار کم می‌شود. بنابراین در حوالی دوران یائسگی فقط ۱۰۰۰ تخمک بی‌کیفیت در تخمدان‌ها وجود دارد که تمامی آن‌ها بدون فولیکول هستند. از این رو با ترشح هورمون های زنانه در زمان یائسگی هیچ وقت این تخمک‌ها رشد نمی‌کنند و بارور نمی‌شوند.
کاهش ذخیره تخمدان بعد از لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی اصولاً یک نوع جراحی غیر تهاجمی است که هیچ آسیبی به تخمدان‌ها و ذخیره آن‌ها وارد نمی‌کند. بنابراین هیچ گاه در اثر لاپاراسکوپی دستگاه تناسلی زنان کاهش ذخیره تخمدان اتفاق نمی‌افتد.
تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان
به طور کلی زمانی که AMH فرد کمتر از ۰/۵ باشد نشان می‌دهد که ذخیره تخمدان کم است. پس در چنین خانم‌هایی حداکثر دو یا سه فولیکول وجود دارد. از طرفی اگر مقدار AMH فردی بین ۰/۵ تا ۱ باشد باز هم تعداد تخمک‌ها کم هستند و برای بارور شدن باید از تخمک‌های اهدایی استفاده کرد.
ولی چنانچه در تفسیر آزمایش ذخیره تخمدان مقدار amh فرد بین ۱ تا ۳/۵ باشد مطمئناً ذخیره تخمدان حد نرمالی دارد و به راحتی بارور می‌شوند. در حالتی که میزان amh خانم بیشتر از ۳/۵ باشد قطعاً تخمدان‌ها ذخیره عالی دارند و هیچ مشکلی در ذخیره تخمدان فرد وجود ندارد. البته یادتان باشد این میزان در سنین مختلف زنان متفاوت است.
آیا ذخیره تخمدان قابل برگشت است؟
خوب است بدانید که هیچ‌گاه ذخیره تخمدان به حالت قبل بازنمی‌گردد. بنابراین درمان قطعی برای کاهش ذخیره تخمدان و زیاد کردن تعداد تخمک‌ها وجود ندارد. ولی اگر درگیر این مشکل هستید تنها می‌توانید با استفاده از روش های کمک بارورسازی و چندین روش مدرن دیگر باردار شوید. برخی از این روش ها عبارتند از:
- فریز تخمک
- تحریک تخمدان‌ها
- تخمک اهدایی
بهترین قرص برای افزایش ذخیره تخمدان
بهترین داروها برای افزایش کیفیت تخمدان و بالا بردن تخمک گذاری معمولاً داروهایی هستند که در ترکیبات آن‌ها مواد گیاهی مثل شنبلیله و همچنین تخم کدو وجود دارد. زیرا در ترکیبات این مواد گیاهی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان دیده می‌شود. البته قرص های دیگری هم که دارای ترکیبات مفیدی مثل کیوتن، کلومفین به همراه ال آرژنین هستند برای درمان کاهش ذخیره تخمدان نقش مؤثری دارند. ضمناً برای درمان این مشکل از بیماری های زنان ویتامین دی، روغن ماهی، منیزیم، پروبیوتیک، امگا ۳، زینک و ویتامین های گروه B هم بسیار مفید هستند.
سخن پایانی
و اما در آخر برای بهبود کاهش ذخیره تخمدان بهتر است سبک زندگی سالمی داشته باشید. همچنین آب کافی بنوشید و چند ساعتی در طول روز ورزش کنید. حتی لازم است تا در سبد غذایی خود موادی سرشار از آنتی اکسیدان قرار دهید.
اما هر خانم مجرد یا متاهلی برای درمان کاهش ذخیره تخمدان و از همه مهم‌تر برای دسترسی به یک راهکار سریع و کوتاه برای داشتن تخمک‌های بارور بهتر است تحت درمان پزشک متخصص زنان و یا مامای باتجربه‌ای باشد. در این میان ما هم در داروخانه آنلاین اهواز فارما می‌توانیم برای تهیه کمیاب ترین داروهای اصل و با کیفیت به شما کمک کنیم.
