ویتامین ها

بدن ما برای حفظ تندرستی و سلامت خود به انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی نیاز دارد. این مواد باید با استفاده از رژیم غذایی مناسب تأمین گردند اما از آنجا که مصرف یک رژیم غذایی خاص کاری سخت و دشوار است، بسیاری از افراد به مصرف مولتی‌ویتامین‌ها روی می‌آورند.
مکمل‌های مورد نیاز بدن به صورت مولتی‌ویتامین (حاوی چند ویتامین)، تک ویتامین و یا حاوی یک یا چند ماده‌ معدنی در صنایع دارویی تولید می‌شوند. مولتی‌ویتامین‌ها در اشکال مختلف دارویی نظیر کپسول، قرص، پودر، آمپول، آدامس‌های جویدنی و شربت در بازار وجود دارند.

مولتی‌ویتامین‌ های عمومی

حال که به ضرورت استفاده از مولتی‌ویتامین‌ها پی بردیم بهتر است با انواع آن نیز آشنا شویم. برخی از مولتی‌ویتامین‌ها برای تمام گروه‌های سنی مناسب هستند. همچنین مصرف این مکمل‌ها هم به آقایان و هم به بانوان توصیه می‌شوند. به این گروه از مکمل‌ها، مولتی‌ویتامین‌های عمومی گفته می‌شود. مولتی‌ویتامین‌های مخصوص آقایان، بانوان، کودکان، میانسالان و سالمندان، ورزشی، مخصوص بیماران دیابتی، مختص بیماران کلیوی و مولتی‌ویتامین‌های بارداری و شیردهی از انواع دیگر مولتی‌ویتامین‌ها هستند. در ادامه شما را با خواص برخی از مولتی‌ویتامین‌های عمومی آشنا خواهیم کرد.

گروه ب کمپلکس

مصرف ویتامین‌های ب کمپلکس می‌تواند از ابتلا به میگرن پیشگیری و افسردگی و اضطراب را تا حد زیادی کاهش دهد. همچنین مصرف مداوم این مولتی‌ویتامین ترمیم زخم‌های پوستی را تسریع و از سندروم پیش از قاعدگی جلوگیری خواهد کرد. ویتامین‌های ب کمپلکس حاوی 8 ویتامین از گروه ب هستند که در ادامه هر کدام را به تفضیل به شما معرفی خواهیم کرد.

تیامین

B1 یا تیامین باعث افزایش رشد و بهبود عملکرد اندام‌ها به خصوص قلب و مغز می‌شود. این ویتامین توسط روده جذب می‌شود و در صورت مصرف زیاد الکل مقدار آن در بدن کاهش می‌یابد.

ریبوفلاوین

B2 یا ریبوفلاوین از تجزیه چربی‌ها و داروها تأمین می‌شود. افراد مبتلا به بیماری کم‌کاری تیروئید، باید به قدر کافی این ویتامین‌ها را دریافت کنند و از منابع حاوی ریبوفلاوین در رژیم غذایی خود استفاده نمایند زیرا کاهش فعالیت غده تیروئید، مقدار این ویتامین در بدن را نیز کاهش می‌یابد.

نیاسین

B3 یا نیاسین باعث بهبود سطح کلسترول، حفظ سلامت پوست، گوارش و اعصاب خواهد شد. از آنجا که حمله قلبی و استروک یکی از شایع‌ترین علل مرگ‌ومیر، ناتوانی، بیماری و کاهش کیفیت زندگی در کشورهای صنعتی هستند، می‌توان از نیاسین به منظور کنترل سطح کلسترول و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی استفاده کرد.

اسید پانتوتنیک

B5 یا اسید پانتوتنیک برای حفظ سلامت مغز و سیستم عصبی ضروری است.

پیریدوکسین

B6 یا پیریدوکسین سیستم ایمنی بدن را تقویت و باعث افزایش تولید گلبول‌های قرمز می‌شود. گلبول‌های قرمز مسئولیت اکسیژن‌رسانی به کلیه اندام‌ها را بر عهده دارند.

بیوتین

B7 یا بیوتین موجب حفظ سلامت ناخن، مو و بهبود عملکرد عصبی خواهد شد. این ویتامین‌ها مواد غذایی را در بدن به انرژی تبدیل می‌کند. با تأمین این ویتامین می‌توان سلامت مو و ناخن را تضمین کرد. با توجه به اینکه این ویتامین باعث افزایش قدرت باروری و یک بارداری سالم می‌شود، می‌توان آن را در دسته مکمل‌های بارداری نیز قرار داد. بیوتین نقش مهمی در مدیریت و کنترل سطح قند خون ایفا می‌کند.

اسیدفولیک

B9 یا اسیدفولیک ماده مورد نیاز برای ساخت DNA است. ویتامین گروه B9 به دو شکل طبیعی و مصنوعی وجود دارد. به ویتامین B9 موجود در مواد غذایی فولات و به اشکال دارویی و ساختنی آن اسیدفولیک می‌گویند. از سال ۱۹۹۸ افزودن اسیدفولیک به برخی از غلات، آرد، نان‌ها، کلوچه‌ها، بیسکویت‌ها و بعضی از پاستاها بر اساس قانون الزامی شده است.

این ویتامین‌ ها دارای خواص بی‌ شماری از جمله موارد زیر است:

• جلوگیری عوارض بارداری و نقص لوله عصبی در جنین
• بهبود سلامتی مغز
• کاهش علائم افسردگی
• کاهش عوامل مؤثر بر بیماری‌های قلبی
کوبالامین
B12 یا کوبالامین از ابتلا به کم‌خونی جلوگیری می‌کند.

ویتامین A

ویتامین A برای تقویت بینایی، سیستم ایمنی بدن و تولیدمثل بسیار مهم است. این ویتامین باعث بهبود عملکرد طبیعی ریه‌ها، قلب، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها می‌شود. رایج‌ترین نوع ویتامین A موجود در غذاها و مکمل‌ها، بتاکاروتن است. این ویتامین محلول در چربی است. مقدار اضافی این گروه در بدن برخلاف ویتامین‌های محلول در آب به راحتی دفع نمی‌شود در نتیجه مصرف زیاد آن خطراتی به همراه دارد. اکثر مولتی‌ویتامین‌های مینرال حاوی این ویتامین‌ها هستند، همچنین مکمل‌هایی که تنها حاوی ویتامین A هستند نیز در بازار وجود دارند.

ویتامین E

ویتامین E یک ماده ضروری برای سلامتی بدن است و در دسته ویتامین‌های محلول در چربی قرار می‌گیرد. همچنین این ویتامین به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی نیز شناخته می‌شود. ویتامین A با جذب رادیکال‌های آزاد باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و انواع سرطان می‌شود.
این ویتامین برای تقویت سیستم ایمنی بدن و ترمیم پوست نیز مفید است. از آنجایی که این ویتامین محلول در چربی است به راحتی توسط ادرار دفع نخواهد شد و در کبد ذخیره می‌شود. در نتیجه توصیه می‌شود تا تحت‌نظر پزشک این مکمل را استفاده نمایید.

ویتامین C

اسید اسکوربیک یا ویتامین C یک ماده غذایی محلول در آب است. انسان‌ها برخلاف بسیاری از حیوانات قادر به ساخت ویتامین C نیستند، درحالی‌که این ویتامین، یکی از مواد غذایی ضروری برای بدن انسان است. ویتامین C موجب ساخت کلاژن (بهبود زخم)، ال‌کارنیتین (افزایش سوخت‌وساز بدن) و برخی از انتقال‌دهنده‌های عصبی خواهد شد.
این ویتامین دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است و آنتی‌اکسیدان‌های دیگر مانند ویتامین E را در بدن بازسازی می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها با مهار رادیکال‌های آزاد موجود در بدن از خطرات بسیاری جلوگیری خواهند کرد. همچنین ویتامین C نقش مهمی در بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد و باعث افزایش جذب آهن موجود در غذاهای گیاهی می‌شود.

ویتامین D

ویتامین D یا کلسیفرول یک ویتامین محلول در چربی است. به طور طبیعی در بعضی غذاها موجود است، همچنین به برخی دیگر از غذاها اضافه می‌شود. برای دریافت کامل این ویتامین می‌توان از مکمل‌های موجود در بازار نیز استفاده کرد. همچنین با تابش اشعه فرابنفش موجود در نور خورشید به پوست، ویتامین D در بدن ساخته خواهد شد.
این ویتامین‌ها جذب کلسیم در روده را افزایش داده و با تنظیم غلظت فسفات و کلسیم در خون موجب استخوان‌سازی در بدن می‌شوند. از دیگر خواص آن می‌توان به کاهش التهاب در بدن و بهبود رشد سلول، عملکرد عصبی و عضلانی، تقویت سیستم ایمنی و افزایش سوخت‌وساز گلوکز اشاره کرد.