انواع زخم پای دیابتی + درمان زخم پای دیابتی

زخم پای دیابتی از عوارض بیماری دیابت است. حدود ۲۵ درصد از بیماران مبتلا به دیابت در معرض ابتلا به زخم پا هستند و به دلیل مزمن بودن و بهبودی دیرهنگام بر کیفیت زندگی و سلامتی تاثیر دارد. زخم پای دیابتی به‌دلیل باز شدن بافت پوست و نمایان شدن لایه‌های زیرین ایجاد می‌شود و بیشتر در انگشت شست پا دیده می‌شود، گاهی اوقات حتی به استخوان‌ها آسیب می‌زند. برای آگاهی بیشتر از علل، روش‌های تشخیص و درمان زخم پای دیابتی، این مقاله از مجله داروخانه آنلاین اهواز فارما را تا انتها مطالعه کنید.

زخم دیابتی چیست؟

افراد مبتلا به دیابت مزمن و شدید در معرض ابتلا به زخم پای دیابتی قرار دارند. داروی دیابت به مرور زمان به اعصاب و رگ‌های خونی پا آسیب میرساند و منجر به بی‌حسی و کاهش احساس درد میشود. به همین دلیل، این افراد محرک‌های آسیب‌زا، مانند اشیای تیز، حرارت یا فشار ناشی از کفش را حس نمیکنند. این وضعیت باعث افزایش خطر آسیب‌دیدگی پاها می‌شود. حتی اگر زخم یا تاولی در کف پا یا زیر انگشتان پا ایجاد شود، ممکن است فرد از وجود آن آگاه نباشد و منجر به به تشدید زخم و بروز مشکلات جدی‌تر می شود. مصرف داروی دیابت و داروهای کاهش قند خون زیر نظر پزشک در جلوگیری عوارض ناشی از افزایش قند موثر است.

انواع زخم دیابتی

زخم‌های دیابتی به‌طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: زخم‌هایی با منبع خارجی و زخم‌هایی با منبع داخلی.

زخم دیابتی خارجی: بسیاری از بیماران دیابتی این نوع زخم‌ها را جدی نمی‌گیرند و تصور می‌کنند که روند بهبودی آن‌ها مشابه زخم‌های عادی است. این فرض تا حدی صحیح است، اما در مواردی که زخم‌های دیابتی خارجی مورد توجه قرار نگیرند، ممکن است بیمار را در معرض عوارض جدی‌تری قرار دهند. از انواع زخم‌های دیابتی خارجی می‌توان به مواردی مانند برش‌های پوستی، سوختگی‌ها، ضربه‌ها و کبودی‌ها اشاره کرد.

زخم دیابتی داخلی: این نوع زخم‌ها نیاز به مراقبت و توجه ویژه‌ای دارند و باید تحت نظارت پزشک و متخصص قرار بگیرند. زخم‌های دیابتی داخلی، مانند زخم‌های پوستی، ناشی از مشکلاتی در ناخن‌های انگشتان یا بافت‌های داخلی مانند کولوس است و موجب آسیب به پوست و بافت‌های اطراف میشوند. در موارد شدیدتر، خطر بروز عفونت‌های باکتریایی نیز وجود دارد. در جدول زیر شدت زخم پای دیابتی بر اساس سیستم طبقه‌بندی واگنر از ۰ تا ۵ نمایش داده شده است:

علائم و تشخیص زخم پای دیابتی

نخستین نشانه‌های زخم پای دیابتی شامل ترشح از ناحیه آسیب‌دیده است و ایجاد لکه‌هایی روی جوراب یا درون کفش میشود. همچنین، تورم و قرمزی در محل زخم و بروز بوهای غیرطبیعی از پا نیز از دیگر علائم این عارضه است. یکی از بارزترین نشانه‌ها، بافت سیاهی به نام بافت اسکار یا قانقاریا است که در اطراف زخم ظاهر می‌شود و به دلیل اختلال در جریان خون رنگ آن تغییر کرده است. قانقاریا جزئی یا کامل است و ناشی از مرگ بافت به‌ علت عفونت است و در صورت عدم درمان، ممکن است گسترش یابد و باعث تخریب بافت و اندام شود. در این حالت، ترشحات بدبو، درد و بی‌حسی به تدریج بروز می‌کند؛ بنابراین با مشاهده هرگونه تغییر رنگ پوست، به‌ویژه به حالت بنفش، آبی یا سیاه به‌ سرعت به پزشک مراجعه کنید.

دلایل ابتلا به زخم پای دیابتی

زخم دیابتی در افراد مبتلا به دیابت به علت عوامل مختلفی مانند گردش خون ضعیف، قند خون بالا (هیپرگلیسمی)، نوروپاتی دیابتی، آسیب‌ها و جراحت‌های پا و کاهش حس اعصاب حسی پا ایجاد میشود. گردش خون ضعیف به معنای عدم تأمین خون کافی برای پاهاست و این وضعیت روند بهبودی زخم‌ها را مختل میکند. همچنین، سطوح بالای قند خون به عنوان یک مانع دیگر در روند بهبودی زخم‌های پای دیابتی عمل می‌کند؛ بنابراین، کنترل قند خون برای پیشگیری از بروز زخم یا تسریع در روند درمان آن بسیار حیاتی است. علاوه بر این، آسیب عصبی ناشی از دیابت منجر به کاهش حس لامسه در پاها میشود. نشانه‌هایی مانند سوزن سوزن شدن پوست پا از علائم اولیه این آسیب هستند که ممکن است حساسیت به درد را کاهش دهند.

زخم پای دیابتی چگونه درمان می‌شود؟

اولین گام در درمان زخم دیابتی، حذف عفونت از زخم است. مراحل درمان به‌ شرح زیر است: ابتدا، پیشگیری از عفونی شدن زخم با شستشو و تعویض روزانه پانسمان انجام می‌شود. سپس، فشار و آسیب‌های فیزیکی باید حذف شوند؛ به‌طوری‌که بیمار باید از کفش‌های مخصوص و در صورت نیاز از عصا یا ویلچر استفاده کند. در ادامه، بافت‌های مرده و نکروزشده از زخم برداشته می‌شوند. سپس زخم ضدعفونی شده و داروهای مناسب از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها برای مهار عفونت تجویز می‌گردند. همچنین، کنترل قند خون و فشار خون به‌منظور دستیابی به نتایج بهتر ضروری است. در صورتی که عفونت پیشرفت کند، پزشک ممکن است داروهایی مانند آنتی‌بیوتیک تجویز کند. اگر زخم پای دیابتی پیشرفته باشد، ممکن است نیاز به روش‌های جراحی برای کاهش فشار و بهبود زخم باشد، اما مراقبت‌های غیرجراحی مؤثرتر هستند.

سخن پایانی

زخم پای دیابتی یکی از عوارض جدی ناشی از دیابت است و به دلیل عواملی مانند گردش خون ضعیف، قند خون بالا و آسیب عصبی ایجاد میشود. داروهای مناسب نیز به بهبود شرایط زخم کمک میکنند. داروخانه آنلاین اهواز فارما با افتخار همکاری با جمعی از بهترین داروخانه‌های شهر اهواز از سال 1401 به ارائه مشاوره دارویی و عرضه انواع برندهای آرایشی، بهداشتی و مکمل‌های غذایی و ورزشی پرداخته است. شما با خرید داروهای مورد نیاز برای درمان زخم پای دیابتی و مشاوره با کارشناسان ما زخم پای خود را بهتر کنید.